عروسک از آن دسته اسباب بازی هایی است که به دلیل مشابه بودنش به انسان، نیروی احساساتی بسیار زیادی را به کودک منتقل می‌کند، به همین دلیل است که اگر روزها و سال ها فرزندمان را کنترل نکنیم، در آینده باعث ایجاد دردسر خواهد شد؛ البته این را نیز باید بگوییم که؛ نوع اسباب بازی، تنها دلیل وابستگی شان به عروسک نیست چرا که علاوه بر داشتن نکات منفی، نکات مثبتی نیز وجود دارند.
دلایل ایجاد وابستگی بین کودک و فرزند:
1- استرس یکی از دلایل وابستگی بچه ها به عروسک
سوال: آیا استرس می تواند یکی از گرایش کودک به عروسک باشد؟ پاسخ: بله. کودک ما اگر متحمل استرس بیش از حدی شود ممکن است به عروسک خود احساس امنیت بیشتری را نسبت به خانواده‌اش داشته باشد. استرس می‌تواند از عوامل مختلفی تشکیل شده باشد، تعدادی از این عوامل عبارتند از:
- مشکلات و دعوا احساسی با خانواده
- مشکلات بین پدر و مادر
- ترس از تنبیه شدن
- داشتن افکار منفی نسبت به خود
- دعوا با دوستان و همسایگان هم سن و سال
- خراب شدن وسایل
- تکالیف بسیار زیاد مدرسه
- عقب افتادن تحویل تکالیف
- مورد آزار و اذیت کسی قرار گرفتن
همینطور موارد دیگری که تا حد امکان باید از بوجود آمدن آن ها جلوگیری کرد.
استرس تنها عامل نمی باشد؛ بلکه به شرایط روحیه‌ای کودک و اعتماد به نفس او هم بستگی دارد. فرض کنید کودک به جز داشتن استرس، نتواند حرف دلش را هم به ما بگوید یا خواسته خود را بیان نماید، در این شرایط کودک احساس تنهایی می کند و حرف خود را بازگو نمی کند، به همین دلیل به عروسک هایی پناه می‌برد که تداعی گر انسان ها هستند و در نتیجه، عروسک رفیق صمیمی فرزندمان برای درد و دل هایش می‌شود.
2- وجود تنش های زیاد در خانواده
یکی از دلایل جدی وابسته شدن بچه ها به عروسک تنش های بیش از حد در خانه است. وجود این بحث ها و تنش ها افکار کودک را مورد آزار و اذیت قرار می‌دهد، به همین خاطر نسبت به افراد خانواده بی اعتناتر شده و عروسک را به عنوان شاخص اصلی محبت برای خود انتخاب می‌کند.
3- ترس از تنها خوابیدن
تا به اینجا موارد متعددی در رابطه با علت وابستگی کودک به عروسک را بررسی کرده‌ایم اما یکی از دلایل بسیار معروف این موضوع، ترس کودکان از تنها خوابیدن است. کودک عروسک را در زمان خواب با خود حمل می‌کند تا این احساس ترس از بین برود، در حالی که این عروسک هیچ حرکتی نمی‌کند اما هرچه لطیف تر باشد، برای کودکان بیشتر مایه آرامش خواهد بود و اگر هر شب تکرار شود بیشتر و بیشتر باعث وابستگی می‌شود.
4- شخصیت اخلاقی و احساسی کودک
اینکه تمامی موارد را به «ترس، استرس و تنش» ربط دهیم آنچنان جالب نیست. شاید بسیاری از کودکان هیچ اضطراب و استرس خاصی نداشته باشند اما به دلیل جنسیت و اخلاقی که خدا به آنها اعطا کرده است، بیشتر از هرچیز دیگری به عروسک ها علاقه مند می‌شوند. پس همه این موارد منفی و از سر مشکل روحی نمی باشند.
وابسته بودن یا علاقه مند بودن، چرا؟
وابستگی فراتر از حد، به موارد بسیار زیادی آسیب می زند و باعث ایجاد اعتیاد می‌شود. اما علاقه مند بودن صحیح فرزند می‌تواند موجب آرامش روحی برای هرکسی باشد و محیط شادابی را خلق کند. تا جایی که می‌شود با توجه به نکات کلی گفته شده، بایستی از ایجاد یک تمایل و علاقه شدید، جلوگیری نمود.
چگونه چیزی را با عروسک کودک جایگزین کنیم؟
اگر بتوانیم با استفاده از موارد گفته شده در این مطلب کودک مان را کنترل کنیم چند قدم از وضعیت موجود جلوگیری کرده ایم. برای مثال، از تنش‌ها، تنهایی خوابیدن و تولید احساس بالاتر از حد جلوگیری کنیم؛ در ضمن در این مسیر دادن روحیه انرژی بخش و اعتماد به نفس را نیز به هیچ وجه فراموش نکنیم. در ادامه موارد مهمی را برای سرگرم کردن کودک معرفی خواهیم کرد تا بتوانیم جایگزین هدفمند، مناسب و درستی را انتخاب کنیم، این جایگزین به این معنی نیست که ارتباط کودک با عروسک را به طور کامل قطع کنیم، بلکه باید در طول زمان و با بالا رفتن سن فرزند، این کار را انجام دهیم.
- کنسول های بازی
- بازی های خانوادگی
- ایده برای سرگرمی کودک
- تهیه اسباب بازی های سرگرم کننده و ساخت و سازی مانند LEGO
- تهیه فیلم و انیمیشن و تماشای آن با خانواده
- برطرف کردن کمبودها
- ارتباط با دوستان واقعی
و موارد دیگری که با فکر کردن به آن ها می توانیم از وابستگی مشکل آفرین کودک به عروسک جلوگیری کرده و آن ها را با محیط واقعی، بازی های ویدیویی و سرگرمی های خانوادگی رشد و توسعه فردی دهیم.
کلام آخر
داشتن عروسک به این معنی نیست که کودک مان به صورت حتمی با آن انس می گیرد و وابسته می شود، بسیاری از فرزندان به خصوص پسران، به دلیل بالا رفتن سن، این وسایل و اسباب بازی ها را کنار خواهند گذاشت، ما تا حدی که می توانیم باید به صورت کنترل شده و با برنامه ریزی نیازهای سرگرمی و روحی کودک خود را برطرف کنیم.
دیدگاه خود را بنویسید